bg2

Amakuru

Acide Aminobutyric

Acide Aminobutyric(Acide ya Gamma-Aminobutyric, mu magambo ahinnye yitwa GABA) ni aside amine ikomeye cyane ibaho mubwonko bwabantu no mubindi binyabuzima.Ifite uruhare rwa transmitter yohereza muri sisitemu ya nervice, ishobora gufasha kugenzura imikorere ya sisitemu yo hagati no gukomeza kuringaniza ibimenyetso byimitsi.Ubushakashatsi bwakozwe mu myaka yashize bwerekanye ko GABA ifite inyungu zitandukanye ku buzima bwabantu, kuva kunoza ireme ryibitotsi kugeza kugabanya amaganya, guhangayika, nibindi, byerekana ubushobozi butangaje.Ubushakashatsi buherutse gukorwa bwerekanye ko GABA igira ingaruka zikomeye mu kuzamura ibitotsi.Gusinzira bifatwa nkibikorwa byumubiri byo gusana no kuvugurura, kandi ibitotsi bibi bishobora kugira ingaruka mbi kubuzima bwabantu.GABA irashobora kugenga imitsi no kubuza kwanduza GABA mu bwonko, no guteza imbere kuruhuka no gusinzira.Ubushakashatsi bwerekanye ko gukoresha inyongera za GABA bishobora kugabanya cyane igihe cyo gusinzira, kuzamura ireme nigihe cyo gusinzira, no kugabanya umubare wibyuka nijoro, bityo bigafasha abantu kugera kuruhuka no gukira neza.Usibye inyungu zayo mugutezimbere ibitotsi, GABA yerekanwe kandi ifasha kugabanya amaganya no guhangayika.Ubuzima bwumuvuduko ukabije hamwe nakazi kihuta mubikorwa byimiryango igezweho bituma abantu benshi bahura ninzego zitandukanye zo guhangayika no guhangayika.GABA irashobora kugabanya irekurwa rya glutamate ya neurotransmitter binyuze mumikoranire niyakirwa rya GABA, bityo bikagabanya umunezero wa sisitemu yimitsi kandi bikagabanya amaganya nimpagarara.Ubushakashatsi bwerekanye ko kuzuza GABA igihe kirekire bishobora kugabanya cyane ibyiyumvo byo guhangayika no guhangayika, kandi bigateza imbere ubuzima bwo mumutwe no kumererwa neza.Byongeye kandi, GABA irashobora gufasha gushyigikira imikorere yubwenge nubuzima bwubwonko.Ubwonko nimwe mu ngingo zingenzi mumubiri wumuntu kandi ni ngombwa kugirango imikorere ikwiye yo kumenya no gutekereza.Ubushakashatsi bwerekanye ko GABA ishobora guteza imbere ibikorwa byakira GABA, bikagira ingaruka ku kwanduza ibimenyetso ndetse n’ibikorwa bya neuron mu bwonko, bityo bikazamura ibitekerezo, ubushobozi bwo kwiga no kwibuka.Ibyavuye mu bushakashatsi byerekana uburyo bushya bwo guhangana no gusaza no kwirinda indwara nka Alzheimer.Mugihe ubushakashatsi kuri GABA bukomeje kwiyongera, ibicuruzwa byinshi byubuzima nibiribwa byubuzima bitangira kongeramo GABA nkibintu byingenzi.Kuva kumunwa winyongera kugeza kubinyobwa, ibiryo, nibindi, urwego rwa GABA rusaba kwaguka.Nyamara, abaguzi bakeneye kwitondera ubwiza ninkomoko yibicuruzwa mugihe baguze ibicuruzwa bya GABA, bagahitamo ibirango nibicuruzwa byizewe.Ikoreshwa ryinshi rya GABA rifitanye isano rya hafi ningaruka nziza zubuzima.Ntishobora gusa gutanga ubuziranenge bwibitotsi, kugabanya amaganya no guhangayika, ariko birashobora no kunoza imikorere yubwonko no kuzamura ubuzima bwo mumutwe.Mu bihe biri imbere, hamwe n'ubushakashatsi bwimbitse kuri GABA no gukomeza kwita ku buzima, abantu bemeza ko GABA izagira uruhare runini mu buzima kandi igafasha abantu kugera ku mibereho myiza.


Igihe cyoherejwe: Nyakanga-24-2023